OSZCZĘDNE GOSPODAROWANIE MEDIAMI

Porady praktyczne

Zawory termostatyczne – co warto wiedzieć?

Zawór z głowicą termostatyczną posiada czujnik temperatury.

Pokrętłem ustawia się żądaną temperaturę. Przy wysokich temperaturach zewnętrznych zawór może okresowo zamykać dopływ ciepła do grzejnika-ponieważ temperatura w pomieszczeniu jest wyższa lub równa temperaturze ustawionej. Wówczas "zimne kaloryfery" to zjawisko normalne, a nie awaria ogrzewania. Dla niektórych mieszkańców „zimne kaloryfery” /nawet w czasie nagłych ociepleń/ to zjawisko braku ogrzewania, ponieważ panuje przyzwyczajenie z okresu kiedy instalacja nie posiadała automatycznej regulacji, a „zimne kaloryfery” oznaczały faktyczną awarię.

Racjonalnie wykorzystywać energię cieplną:
- nie zabudowywać grzejników i zaworów,
- nie zasłaniać /o ile to możliwe/ grzejników i zaworów meblami,
- nie zasłaniać grzejników i zaworów grubymi kotarami, zasłonami i firanami, co powoduje ograniczenie promieniowania ciepła z elementów grzejnych i uniemożliwia dostęp do głowicy termostatycznej.

Należy prawidłowo uszczelnić okna i drzwi, zapewniając jednak mikrowentylację niezbędną do prawidłowej wymiany powietrza w mieszkaniu.

Nieprzestrzeganie powyższych zaleceń spowoduje, że:
- zawór z głowicą termostatyczną będzie utrzymywał prawidłową temperaturę tylko na małej przestrzeni od okna /przez które ucieka ok. 40% ciepła/,
- w pomieszczeniu będzie zimno, ponieważ całe ciepło spożytkowane zostanie do ogrzania elementów zasłaniających grzejniki, ogrzania szyb i ścian okiennych, oraz utrzymania odpowiedniej temperatury tylko w tej przestrzeni.
Dlatego, też automatyczna regulacja "wymusza" na użytkownikach mieszkań taki sposób postępowania, który zapewni ciepło w mieszkaniu.

Oszczędzajmy ciepło, ale bez przesady.
Niektórzy mieszkańcy (z lokali z ciepłomierzami) wzięli sobie do serca potrzebę oszczędzania energii cieplnej poprzez zakręcanie grzejników i uszczelnianie mieszkania – popadając przy tym w szkodliwą dla zdrowia przesadę.

Zalepiają np. kratki wentylacyjne, wymieniając okna na nowe nie pamiętają o rozszczelnieniu i uszczelniają drzwi. Nie pobierająć ciepła wychładzają nadmiernie mieszkania.

W mieszkaniu niezbędna jest stała wymiana powietrza.
Długotrwałe niedotleninie jest bardzo szkodliwe dla zdrowia, a jego objawy to – złe samopoczucie, bóle głowy, nawet omdlenia. Szczególnie dużo powietrza zużywa palący się gaz, przy tym wydziela szkodliwe dla nas produkty spalania. Jeżeli w kuchni lub łazience nie będzie właściwej wentylacji, możemy poważnie ucierpieć na zdrowiu lub ulec zaczadzeniu /piecyki kąpielowe/. Gdy wymieniliśmy okna na szczelne to korzystajmy z wywietrzników (jeśli okna są w nie zaopatrzone), albo z możliwości rozszczelniania /tzw.mikrowentylacja/.

Dla zdrowia i w celu prawidłowego gospodarowania ciepłem winniśmy:
- zapewnić stałą wentylację, - wietrzyć we właściwy sposób nasze mieszkanie – a to oznacza:

Częste i intensywne wietrzenie przy zamkniętych zaworach termostatycznych. Zawory termostatyczne należy zakręcić na minimum i następnie otworzyć na ok. 3 minuty szeroko okna. Można też wywołać przeciąg otwierając okna w naprzemianległych pomieszczeniach. Wtedy wystarczy około jednej minuty na całkowitą wymianę powietrza. Nie należy wietrzyć poprzez nieznaczne uchylenie okna. Ten sposób jest dobry w lecie i wówczas, gdy grzejniki nie działają . Objawem złego wietrzenia lokalu jest skraplanie się pary wodnej na szybach, zwłaszcza w dolnej ich części.

W bardziej drastycznych przypadkach para wodna skrapla się również na ścianach mieszkań. Dzieje się to najczęściej w miejscach dla nas trudnodostępnych – ale nie dla pary wodnej: za meblami, w narożnikach i tuż przy podłodze.

Mokra ściana – to zwiastun zagrzybienia, a ono jest szkodliwe nie tylko dla ścian lecz i dla zdrowia. We własnym interesie należy zachować zdrowy rozsądek w oszczędzaniu ciepła i uszczelnianiu mieszkania.

To co zyskamy na oszczędzaniu ciepła, możemy wydać na remont mieszkania i lekarza.

Nawiewniki to niedrogie urządzenia, które gwarantują odpowiednią wymianę powietrza w mieszkaniu i poprawiają samopoczucie domowników oraz „kondycję” samego budynku.

Podstawowe ich zalety to:
- zapewnienie świeżego powietrza;
- utrzymanie odpowiedniej wilgotności w pomieszczeniach, która zapobiega rozwojowi pleśni i grzybów;
- modele /wywietrzników/ o regulowanym przekroju pozwalają ograniczyć straty ciepła (maleją wydatki na ogrzewanie);
- są praktycznie bezawaryjne;
- ich obsługa jest bardzo prosta.

W budynkach (zamieszkania zbiorowego) obowiązkowo należy dostarczyć do pomieszczeń mieszkalnych 20 m3/godzinę świeżego powietrza na jedną osobę – ale nie mniej niż jedną wymianę powietrza na godzinę.

Orientacyjnie na każde 20 m2 lokalu powinien przypadać jeden nawiewnik zapewniający dopływ świeżego powietrza w ilości 30m3/h.

Orientacyjne ceny nawiewników w zależności od ich wielkości i wydajności oraz rozwiązań konstrukcyjnych:
- okienny, o stałym przepływie 30 – 100 zł/szt.
- okienny, sterowany ręcznie 20 – 50 zł/szt.
- okienny, sterowany automatycznie 100 – 250 zł/szt.
Możliwość montażu podzielników ciepła.

Podzielniki to : urządzenia montowane na grzejnikach, pozwalające w budynkach wielorodzinnych podzielić opłatę za ogrzewanie na każde mieszkanie indywidualnie w stosunku do odczytu licznika zbiorczego w budynku.

Podzielniki dzielą się na :
- Cieczowe, zwane wyparkowymi,
- Elektroniczne.

Podzielniki te pracują na zasadzie "całki temperatury w czasie", im dłuższy czas i wyższa temperatura tym wynik jest większy. Podzielniki nie liczą ilości zużytego ciepła, one ustalają proporcje, czyli procentowy udział zużycia energii cieplnej każdego grzejnika w ogólnym zużycia ciepła w całym budynku mierzony licznikiem ciepła. Suma zużycia energii cieplnej przez wszystkie grzejniki wynosi zawsze 100% i koszt jej stanowi kwotę do podziału na wszystkich lokatorów rozliczanej nieruchomości /budynku/. Jeżeli jeden lokator zapłaci mniej to pozostali, czyli jego sąsiedzi zapłacą więcej, suma zawsze jest 100%. Podzielniki ciepła nie są i nie mogą być licznikami ciepła. Rozliczaniem energii cieplnej zużytej na ogrzewanie nieruchomości i poszczególnych lokali mieszkalnych w oparciu o podzielniki kosztów zajmują się odpłatnie wyspecjalizowane firmy, najczęściej zachodnie. Koszty obsługi systemu indywidualnego rozliczania ogrzewania z zastosowaniem podzielników przez firmę rozliczeniową wynosi ponad 30 zł/lokal rocznie. Kwota ta dotyczy 3 podzielników – jeśli w mieszkaniu jest więcej podzielników, to koszt obsługi jest proporcjonalnie wyższy.

Rozliczanie kosztów centralnego ogrzewania i produkcji ciepłej wody.

W naszej Spółdzielni wszystkie budynki mieszkalne i użytkowe są wyposażone w liczniki ciepła służące do rozliczania kosztów: centralnego ogrzewani i produkcji ciepłej wody /tam gdzie jest dostarczana centralnie/ . Opłaty stałe z tytułu c.o. i c.c.w. płatne są przez okres całego roku /12 m-cy/, natomiast opłaty zmienne za c.o. tylko w sezonie grzewczym /październik-kwiecień/. Koszty podgrzania wody – opłata zmienna jest naliczana przez cały rok – zależna jest ona od ilości zużycia c.c.w. – paradoksalnie im mniejsze zużycie tym wyższy koszt podgrzania /straty na cyrkulacji/. Zasady rozliczeń energii cieplnej zostały dostosowane do wymogów znowelizowanej w 2005 r. ustawy „prawo energetyczne”, i w formie regulaminu są do wglądu na stronie internetowej www.gsm-grodzisk.pl, telegazecie telewizji kablowej /selektywnej/ oraz w siedzibach administracji i Zarządu.

Gospodarka wodno – ściekowa : nowe zasady rozliczeń.

W związku ze zmianą ustawy "o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków" zmianie uległ sposób rozliczeń tych mediów w naszej spółdzielni. Nowy regulamin w tym zakresie jest dostępny w miejscach wymienionych przy rozliczaniu energii cieplnej. Dotychczas /do 31.12.2005 r./ różnica między wskazaniem licznika głównego w budynku /nieruchomości/, a sumą wodomierzy lokalowych była odnoszona w ciężar „eksploatacji lokali” całego osiedla. Obecnie dotyczy to poszczególnych budynków /nieruchomości/ i stanowi to w miesięcznych rozliczeniach tzw. opłatę uzupełniającą przy rozliczaniu mediów – okresy rozliczeniowe nie muszą się pokrywać z miesiącami kalendarzowymi.

Przyczyny powstawania różnic pomiędzy odczytem wodomierza głównego w budynku a sumą wodomierzy indywidualnych oraz ryczałtów w mieszkaniach są :
- cieknące krany w kuchniach i łazienkach;
- nieszczelne spłuczki lub dolnopłuki,
- kradzież wody.

Zwykle z reakcją na kapiący kran czy cieknącą spłuczkę czekamy (jako użytkownicy) kilka tygodni. Przymierzamy się do wymiany uszczelek, tymczasem woda kapie – wodomierz w lokalu tego nie liczy /bezwładność/, ale przecieki takie w kilku lokalach powodują naliczanie zużycia przez wodomierz główny w budynku. Stąd między innymi powstaje ta opłata uzupełniająca (im więcej takich przecieków tym wyższe opłaty uzupełniające).

Jak można zmniejszyć zużycie wody i ścieków w gospodarstwie domowym?
- Należy sprawdzać szczelność kranów, kurków i spłuczek w domu. Kapiący kran widać gołym okiem, w przypadku toalety można wpuścić odrobinę barwnika spożywczego do spłuczki lub wrzucić specjalną kostkę dezynfekcyjną /kolorowa/. Jeżeli barwnik zaczyna się pojawiać w misce, mimo że nie jest spłukiwana, to znaczy, że w toalecie jest przeciek.
- Nie należy używać toalety jako popielniczki czy kosza na śmieci. Za każdym razem gdy spłukujemy niedopałek, chusteczkę higieniczną, czy inne małe odpadki, marnuje się 20-30 litrów wody.
- Należy zakręcać kran po każdorazowym użyciu wody oraz nie korzystać z bieżącej wody, kiedy nie jest to konieczne, np. przy myciu zębów, goleniu a zwłaszcza podczas mycia naczyń.
- Należy brać krótkie prysznice. Długie, gorące prysznice powodują marnowanie 20-40 litrów wody w ciągu każdej niepotrzebnej minuty.
- Można zainstalować wodooszczędne końcówki pryszniców lub ograniczniki przepływu.
- Należy prać tylko wtedy, gdy ma się wystarczającą ilość bielizny, pościeli, itp., aby wypełnić całkowicie pralkę /nowe pralki mają funkcję oszczędnego prania przy niepełnym bębnie/.
- Należy zmywać naczynia w zmywarce dopiero wtedy, kiedy uzbiera się pełna komora.

Przykładowe straty wody przy nieszczelnych urządzeniach sanitarnych :
- przy cieknącym kranie - jeżeli co 0,5 sekundy kapie kropla wody to w ciągu godziny uzbiera się 1,8 l wody, przez dobę 43 l, a w ciągu roku popłynie 15 m3 wody do kanalizacji.
- przy cieknącej spłuczce – jeżeli strużka wody ma ok. 1 mm grubości to przez godzinę wypłynie do kanalizacji 9 l , przez dobę 216 l, i aż 78 m3 na rok .Przy strużce o grubości 2 mm daje to już 18 l na godzinę, 600 l na dobę i aż 219 m3 na rok.

Te przykłady dobitnie pokazują, że dbając o stan techniczny naszych urządzeń sanitarnych będziemy płacili mniejsze rachunki.

Jednocześnie informujemy, że wykorzystywana do celów administracyjnych woda (sprzątanie, podlewanie, remonty itp.) jest w każdym budynku opomiarowana i zewidencjonowana, a jej zużycie jest odliczane od zużycia wykazanego na wodomierzu głównym (budynkowym).

Opracowanie Krzysztof Kozera
Dnia 05.05.2008